Fotografie & Tekst: © Anna Rubingh
RO 001
RO 002
RO 003
Gerda hoedt schapen, samen met haar Old English Sheepdog Roover. "Er zijn eigenlijk nauwelijks mensen die dat doen, maar van origine is een OES, in Nederland soms beter bekend als bobtail, natuurlijk een schapenhond,"vertelt Gerda.
Toen Gerda haar OES Roover 9 jaar geleden als pup uit Denemarken haalde droomde ze al van om met haar OES iets met schapen te gaan doen. "Ik heb altijd al bobtails gehad, maar nooit kwam het ervan, met Roover wilde ik het heel graag echt eens gaan proberen," vertelt ze. De fokker in Denemarken hielp haar op weg, ze had gehoord over een cursus ergens in Frankrijk. "We kwamen altijd al veel in Frankrijk, dus ik besloot die kans met beide handen aan te grijpen." En daar gingen ze, Gerda en Roover, de bobtail van nog maar 4 maanden oud, op naar Frankrijk. En de aanleg voor het schapenhoeden bleek er heel goed in te zitten. "Hij deed, zo klein hij was, direct zijn uiterste best om de schapen bijelkaar te zetten, hij verbaasde iedereen!" vertelt Gerda.
Eenmaal terug in Nederland zocht Gerda naar een trainingsmogelijkheid, maar dat was eenvoudiger gezegd dan gedaan. "Alle trainingen en workshops in Nederland waren eigenlijk alleen maar bedoeld voor Border Collies en die werken op een hele andere manier dan Old English Sheepdogs en andere schapenhoedersrassen zoals bijvoorbeeld de Schapendoes of Bearded Collie. Een Border Collie kan heel zelfstandig werken en je kunt hem op grote afstand comando's geven, bij een Old English Sheepdog werkt dat gewoon anders, de hond helpt de herder de schapen te begeleiden, ze werken samen dicht bij de kudde, dat is echt een hele andere manier van werken," legt ze uit. "Uiteindelijk vond ik een goed adres om te trainen en we leerden de basis goed onder de knie te krijgen."
"Wist je dat de OES vroeger voornamelijk werd gebruikt om in Engeland grote kuddes schapen naar de markt te leiden? Dat waren lange tochten van meerdere dagen, een "drover" (een begeleider van een kudde die van A naar B moet) had meerdere Old English Sheepdogs die hem met die taak hielpen en wanneer ze onderweg ergens stopten om te grazen en rusten dan bewaakten de honden de kudde en hielden de schapen bijelkaar op het veld. Als ze uiteindelijk, na een lange tocht, op de markt aankwamen werden de honden naar huis gestuurd, ze vonden hun lange weg gemakkelijk terug en wisten precies waar ze konden stoppen onderweg. Als de drover na de markt zelf naar huis ging betaalde hij bij de pubs de maaltijden die de honden op de terugweg naar huis hadden gekregen, eenmaal thuis lagen zijn honden op hem te wachten, zo ging het, jaar in jaar uit." Uiteindelijk kwamen er vrachtwagens die het werk van de drovers en hun honden overbodig maakten en dat was het eind van het werk als schapenhond. De hond transformeerde van echte werkhond, ooit gekozen en geselecteerd op zijn werkaanleg tot showhond, want een hond met zo'n opvallend uiterlijk deed het vanaf het begin van de 20e eeuw goed op hondenshows. "Maar bij veel van de Bobtails zit die werkaanleg er nog altijd in en ik vond het leuk om daar mee aan de slag te gaan. Meer mensen zouden dat moeten doen, het is zo mooi om te zien dat die aanleg bij veel bobtails gewoon nog aanwezig is, ookal hebben ze dat werk generaties lang nooit meer gedaan, dat is fantastisch om te zien."
Inmiddels heeft Gerda zelf een kleine kudde schapen om mee te trainen en Roover, nu 9 jaar oud, is nog steeds even enthousiast. "Naast met mijn eigen kudde trainen vind ik het ook ontzettend leuk om met andere kuddes te werken, we reizen door heel Europa en hebben een heel netwerk opgebouwd van mensen die ook schapenhoeden met hun hond en kuddes waarmee we aan de slag kunnen en dat is ontzettend leuk," vertelt Gerda enthousiast. Af en toe doen Roover en Gerda ook wedstrijden schapenhoeden vaak gaat dat heel goed, en verbaast Roover nog steeds menig toeschouwer maar er zijn ook keren dat de schapen schrikken van Roover met zijn speciale wollige uiterlijk. "Soms merk je dat schapen echt even aan het type hond moeten wennen. En we leren nog steeds hoor, bij elke sessie eigenlijk, het is belangrijk om goed te focussen en je rust te bewaren, want als jij rustig bent dan is je hond dat ook en gaat alles makkelijker, je hond is eigenlijk je spiegel en daarin is hij genadeloos. Als jij druk of zenuwachtig bent zie je dat direct terug in je hond. Door te werken met je hond bouwt een enorme band op samen en dat is ontzettend leuk en leerzaam."
Gerda's droom? "Ooit nog eens een langere afstand mee lopen met een grote kudde, want dat is waar Old English Sheepdogs ooit voor gefokt werden, dat lijkt me echt fantastisch om eens te doen."
RO 004
RO 005
RO 006
RO 007
RO 008
RO 009
RO 010
RO 011
RO 012
RO 013
RO 014
RO 015
RO 016
RO 017
RO 018
RO 019
RO 020
RO 021
RO 022
RO 023
RO 024
RO 025
RO 026
Over het ras:
Old English Sheepdogs zijn grote harige honden oorspronkelijk afkomstig uit Engeland. Ze vallen op door hun ruwe langharige vacht in wit en (blauw)grijs.
Old English Sheepdogs zijn, zoals de naam al doet vermoeden vanouds Engelse werkhonden die werkten met kuddes schapen en soms ook ander vee. Ze werden voornamelijk gebruikt in het zuiden van Engeland. Het is de grootste Engelse schapenhond en hoewel het overgrote deel van al generaties niet meer met schapen heeft gewerkt en het ras vooral een show- en huisras is geworden hoort, volgense de Engelse rasbeschrijving, de hond nog steeds geschikt te zijn om met kuddes te werken, de aanleg is nog steeds aanwezig. Hoe het ras precies is ontstaan is niet helemaal duidelijk, daar gaan verschillende verhalen over. Sommigen zeggen dat de Schotse Collie of de Bearded Collie deel hebben uitgemaakt aan het ontstaan van het ras, anderen dat andere schapenhonden van het continent zoals de Russische Ovcharka en de Poolse Owczarek Nizinny. En weer anderen beweren dat het een zeer oud Engels ras is wat in de tijd van de vikingen al voorkwam. Hoe het ook zei, door heel Europa komen van ouds her harige schapenhonden voor die als taak hadden kuddes te hoeden, te verplaatsen en te beschermen. Het belangrijkste was dat de hond geschikt was voor zijn werk, zijn uiterlijk was daarin minder belangrijk, een hond moest vooral functioneel zijn. Een ruige dikke vacht beschermde de hond goed tegen weer en wind tijdens zijn werk buiten bij de kuddes.
De Old English Sheepdog is ook wel, of misschien wel beter, bekend onder de naam Bobtail. De honden werden van ouds her gecoupeerd, maar dat is inmiddels verboden. Er gaan ook verhalen dat de honden zonder of met een hele korte staart werden geboren. Het couperen werd, net als bij schapen waarmee hij werkte, gedaan voor hygiënische doeleinden, maar er gaan ook verhalen dat men coupeerde om belasting te ontduiken vroeger. Voor honden die schapen of ander vee van A naar B hielpen verplaatsen hoefde men geen belasting te betalen, een kenmerk van die honden was een korte, gecoupeerde staart. Tegenwoordig houden Old English Sheepdogs gelukkig hun staart waardoor de naam Bobtail eigenlijk niet meer van toepassing is.
De hond verloor uiteindelijk zijn functie als schapenhond, en werd, door zijn opvallende uiterlijk en overvloedige vacht, voornamelijk een showhond. In de jaren 80 en 90 van de vorige eeuw was het een redelijk populaire huishond, maar inmiddels staat het ras in Engeland op de "at watch" lijst omdat ze nog maar weinig voorkomen en er niet veel pups geboren worden.
RO 027
RO 028
RO 029
