Fotografie & tekst: © Anna Rubingh
Op hun biologische boerderij, Eytemaheert, in de kop van Drenthe houden Maurits en Jessica een kudde authentieke oud-Hollandse Groninger Blaarkop koeien.
"We begonnen ons bedrijf 5 jaar geleden en hebben inmiddels een kudde van 150 Groninger Blaarkoppen", vertelt Jessica met enige trots. Maurits en Jessica werken natuurinclusief waarbij natuurbeheer en -behoud en daarnaast biodiversiteit essentieel zijn. "Natuurinclusief werken is iets wat we erg belangrijk vinden op Eytemaheert en juist daar passen de kleine robuuste Groninger Blaarkopkoeien goed bij. Het zijn zogenaamde dubbeldoelkoeien die zowel voor melk- als vleesproductie geschikt zijn", legt Maurits uit, "we verkopen het vlees, maar laten ook kaas maken van de melk in onze eigen Eytemaheert kaaslijn." De mooie rode en zwarte koeien lopen buiten in weides die naast gras vol kruiden staan, alles groeit zonder bestrijdingsmiddelen en kunstmest, puur natuur. "En dat proef je terug in zowel het vlees als de melk", vult Jessica aan, "en daarnaast beheren we ook natuurland van Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten."
Hun bedrijf werkt naast natuurinclusief ook volgens het principe van de kringlooplandbouw; "We halen geen voer van buiten onze boerderij voor onze dieren en het land wordt alleen bemest met mest van onze eigen koeien," vertelt Maurits, "kringlooplandbouw is in onze ogen de toekomst van de landbouw, wat er niet ingaat komt er ook niet uit, dat is het principe. Het is een duurzame vorm van landbouw die rekening houdt met de natuur. Juist een robuust koeienras als de Groninger Blaarkop past goed binnen die kringloopbedrijfsvoering, ze krijgen alleen gras van eigen bedrijf en geen (kracht)voer van buitenaf, een oud ras als de Blaarkop doet het daar goed op, die hebben niet meer nodig." Maurits en Jessica vertellen gepassioneerd over hun relatief jonge biologische bedrijf met hun bijzondere inheemse koeien. "En we werken samen met Wageningen University, onze boerderij is onderzoeksboerderij, zo komen we samen verder", legt Jessica trots uit.
De Groninger Blaarkop is een oud en zeldzaam Nederlands koeienras, een levend erfgoed. Het zijn echte dubbeldoelkoeien die geschikt zijn voor de melk- én vleesproductie, zowel de melk als het vlees is van een hoge kwaliteit.
Groninger Blaarkoppen zijn robuuste rode of zwarte koeien met een witte kop met gekleurde ringen rond de ogen, de zogenaamde blaren. Het ras heeft een lange geschiedenis; al in de 14e eeuw kwam een type koe wat lijkt op blaarkop voor. Aan het begin van de 20e eeuw bestond de helft van de veestapel in de provincie Groningen uit blaarkoppen, maar ook in de rest van Nederland was dit oud Hollandse ras geliefd voor het vlees en de melk waarvan vaak kaas gemaakt werd. Het vlees van de blaarkop was door de hoge kwaliteit zelfs in het buitenland populair. In de loop van de 20e eeuw verloor de blaarkop aan populariteit als gevolg van de industrialisatie van de landbouw waardoor men voor andere rassen koos en juist dat dubbele doel niet meer wenselijk was.
Ondanks dat Groninger Blaarkoppen nog steeds tot een zeldzaam ras worden gerekend is het aantal weer wat toegenomen, vooral ook omdat het ras de afgelopen decenia steeds populairder werd in de biologische landbouw. Omdat het sobere en robuuste koeien zijn, zijn Groninger Blaarkoppen ook geschikt voor de begrazing van natuurgebieden, ze hebben behalve gras weinig nodig.
Na mijn bezoek op Eytemaheert ging ik naar huis met een prachtige selectie vlees afkomstig van hun Groninger Blaarkoppen (en een halve emmer door hen verbouwde aardappels).
De recepten die ik daarmee maakte vind je op de pagina: