Anna Rubingh - Vlechtwerk

Fotografie & Tekst: © Anna Rubingh

Gepubliceerd in SEASONS 01-2022

HV 001

HV 002

HV 003

HV 004

Gevlochten heggen waren ooit een belangrijk onderdeel van ons landschap. Ze waren noodzakelijk om vee in de weilanden te houden. Met de komst van prikkeldraad en veel grote ruilverkavelingen verdween het overgrote deel van de vlechtheggen uit het Nederlandse landschap.

Kristianne vlecht sinds 2006 heggen en is lid van het Nederlandse Heggenvlechtersgilde. De basis van het heggenvlechten lijkt gemakkelijk, maar om het echt goed te doen heb je wel enige ervaring en kennis nodig, heggenvlechten is dan ook een echt traditioneel ambacht.

Ik ontmoet Kristianne als ze samen met collega heggenvlechter aan het werk is op een erf van een opdrachtgever. Heggenvlechten is een echte winterklus, als de struiken waarmee je vlecht in rust zijn. Er wordt hard gewerkt; gezaagd, gehakt, gebogen en geknipt. "De eigenaren van het terrein plantten drie jaar geleden de basis voor de heg aan, rijen redelijk dicht tegen elkaar geplant bosplantsoen. Nu de stuiken stevig in de grond staan en een paar jaar hebben kunnen groeien is het tijd om er een dichte heg van te vlechten," legt Kristianne uit, "je doet dat pas na een paar jaar, soms langer zelfs."

"Een vlechtheg bestaat uit horizontale en verticale structuren,"legt Kristianne uit, "door de stammen in te hakken tot ze kunnen buigen vlecht je de afzonderlijke planten in de haag samen. En uit de horizontaal gelegde stammen groeien weer nieuwe uitlopers, zo wordt de heg steeds voller." Struiken waarmee gevlochten wordt hebben vaak behoorlijke doorns, zoals meidoorn bijvoorbeeld, een natuurlijk prikkeldraad waar vee niet zomaar doorheen loopt. "De meest ideale vlechtheg bestaat voor een groot deel uit meidoorn en daarnaast sleedoorn, hondsroos, beuk en eik bijvoorbeeld." De bovenkant werkt ze af met wilgen- of hazelaartakken die ze door paaltjes vlecht. "Daarmee houd je de heg in het begin stevig, tot 'ie goed en stevig is uitgegroeid." De paaltjes zijn gemaakt van stammetjes die op halve armlengte van elkaar in de heg in de grond worden geslagen. "Het ziet er zo al heel mooi uit, maar als de heg uitloopt en wat ouder wordt is 'ie nog mooier. Wist je dat gevlochten heggen heel goed zijn voor de natuur? Ze zitten vol insecten, vogels en kleine zoogdieren, het is echt een levende omheining, zoveel mooier en natuurvriendelijker dan die paaltjes met schrik- of prikkeldraad." En gevlochten heggen zijn een hele gezonde aanvulling op het dieet van vee. "Alhoewel ik wel altijd adviseer om, zeker als de heg nog jong is, een enkel stroomdraadje voor de heg te zetten als er vee loopt, anders heeft de heg teveel te lijden."

"Gelukkig herontdekken steeds meer mensen de schoonheid en toegevoegde waarde voor de biodiversiteit van traditionele vlechtheggen." Kristianne vlecht ze in ieder geval graag voor haar klanten en geeft daarnaast ook workshops heggenvlechten.