Fotografie & Tekst: © Anna Rubingh
Publicatie SEASONS 03- 2021
Niet ver van haar geboortedorp, in het noord-westen van Friesland, vlakbij de Afsluitdijk, maalt mevrouw de Molenaar haar graan wat ze vervolgens verwerkt in haar heerlijke desembroden, taarten, cakes en koekjes. Geïntrigeerd door het ambacht van het malen in een ouderwetse korenmolen besloot Christa na haar studie aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht dat ze molenaar wilde worden én dat ze het graan wat ze maalde zelf wilde verwerken in een eigen bakkerij.
"Iets heel anders dan waarvoor ik studeerde, maar juist dat ambachtelijke, het met je handen werken, spreekt me zo ontzettend aan" legt Christa uit. "Ik rolde er langzaam in, ging af en toe op bezoek bij deze molen vlakbij het dorp waar ik opgroeide en kwam er achter dat dit was waar mijn hart lag." De garage die achter de molen stond werd verbouwd tot moderne, maar authentieke bakkerij en sindsdien bakt Christa, samen met haar collega, voor elk weekend brood en ander lekkers. "Ik wilde het hele product maken, dus leerde naast het molenaarsvak ook het bakkersvak" vertelt Christa, "het graan wat jezelf gemalen hebt verwerken tot brood of taart is toch het mooiste wat er is?" In juli 2018 opende Christa trots haar eigen molen-bakkerij. Klanten vanuit de wijde omgeving weten de kleine bakkerij van Christa in Witmarsum inmiddels te vinden. "Mensen bestellen via internet hun brood en komen het dan vrijdag of zaterdag ophalen als we open zijn. Meestal bakken we wel wat meer hoor, voor onverwachte bezoekers" zegt Christa lachend.
De molen waar Christa maalt staat in het open vlakke Friese land aan de Wytmarsumer Feart aan de elfstedenroute. "Hoewel ik die sinds ik hier zit nog niet heb meegemaakt, maar leuk is dat wel natuurlijk" zegt Christa. De molen die de naam "de Onderneming" draagt werd gebouwd in 1850 voor het malen van graan en het pellen van gerst. In de jaren 60 van de vorige eeuw raakte de molen in verval en werd verkocht aan de gemeente waarna deze in het begin van de jaren 70 gerestaureerd werd. "Ik heb het vak geleerd van de molenaar die sinds de jaren 70 actief was op De Onderneming, hij heeft me de kneepjes van het ouderwetse, ambachtelijke molenaarsvak bijgebracht" vertelt Christa. Het liefst maalt ze graan wat ook in de regio verbouwd is, "zo hou je het product echt lokaal en ambachtelijk" legt ze uit. Naast verschillende desembroden bakt ze verukkelijke taarten en koekjes zoals echte Friese oranjekoek, een kruidige koek gevuld met amandelspijs en bedekt met een laagje roze glazuur en slagroom, of krokante Friese dúmkes, een echt Fries koekje voor bij de koffie met anijs. Maar ze draait ook haar hand niet om voor een lekkere spelt appeltaart of een met chocolade bedekte sticky toffee taartje. "Elke week bakken we weer een ander taartje, zo heb je elk weekend iets anders bij de koffie."
MM 001
MM 002
MM 003
MM 004
MM 005
MM 006
MM 007
MM 008
MM 009
MM 010
MM 011
MM 012
MM 013
MM 014
MM 015
MM 016
MM 017
MM 018
MM 019
MM 020
MM 021
MM 022
MM 023
MM 024
MM 025
MM 026
MM 027
MM 028
MM 029
MM 030
MM 031
MM 032
MM 033
MM 034
MM 035
MM 036
MM 037
MM 038
MM 039
MM 040
MM 041
MM 042
MM 043
MM 044
MM 045
MM 046
MM 047
MM 048
MM 049
MM 050
MM 051
MM 052
MM 053
MM 054
MM 055
MM 056
MM 057
MM 058
MM 059
Recepten van de molen
Mevrouw de Molenaar's Appel-Kruidkoek
Toen ik Mevrouw de Molenaar vroeg naar een fijn recept wat niet al te moeilijk te maken is antwoordde ze na even nadenken: "Appel-Kruidkoek, dat is een beetje een mix tussen ouderwetse koek en cake, gekruid met koekkruiden. "
En ze had gelijk, deze koek is heel gemakkelijk om te maken en verrassend lekker. Perfect om bij de koffie te eten al dan niet met wat roomboter.
Friese Dúmkes
Een echt ouderwets Fries koekje. Mevrouw de Molenaar bakt verrukkelijke dúmkes, maar woon je niet in de buurt dan kun je ze ook gewoon zelf maken, en koekjes maken is echt leuk en minder bewerkelijk dan je denkt en zeker de moeite waard als het een bijzonder koekje is.
Dúmkes hebben een typische smaak die komt door de anijs die er in zit en de stukjes hazelnoot. Dúmke is Fries voor duimpje, maar waarom het koekje zo heet is niet helemaal duidelijk, de een zegt dat het komt omdat het koekje de vorm van een duim heeft, de ander zegt dat het komt doordat je het tijdens het maken net even aandrukt met je duim. Een ding is wel duidelijk, ze zijn echt lekker.
Fryske Sûkerbole
Fries suikerbrood (Fryske sûkerbole in het Fries) is een echte typisch Friese specialiteit. Een beetje kleverig brood, met zoals de naam al doet vermoeden, suiker, kandijsuiker in dit geval, en kaneel. Elke Friese bakker verkoopt suikerbrood, maar woon je niet in Friesland dan kun je het ook heel goed zelf bakken. De echte broodvorm maak je door de bovenkant in te knippen leerde ik in de bakkerij van Mevrouw de Molenaar.
Het beste Friese ontbijt, een suikerbroodje met lekker dik roomboter en een kop thee.
